Carbonowego Foila 20 można kupić z hamulcami szczękowymi lub tarczowymi. Czy to ten sam rower, tylko z różnymi hamulcami? W redakcji zapanowała ożywiona dyskusja i do końca testu nie doszliśmy w tym względzie do jednomyślności.

Wszyscy, którzy bliżej zetkną się z jakąś tylną piastą wielobiegową, zaczynają kombinować: a może by tak się pozbyć przerzutek, kasety i uprościć napęd? Opłaca się czy nie, co z masą, kompatybilnością i trwałością? Już po marcowej prezentacji byliśmy ciekawi jak producenci wykorzystają potencjał grupy Alfine. Firma Shimano podkreślała możliwość zastosowania jej w rowerach górskich, miejskich, trekingowych i szosowych. Na targach widoczne było, że producenci postawili na rowery miejskie. Można powiedzieć, że powstała nowa podgrupa rowerów: street fightery. Błyskawicznie przyspieszyć, mocno i efektywnie zahamować, sprint od skrzyżowania do skrzyżowania, ciągłe zmiany kierunku, prędkości i przełożenia to ich żywioł. Komponenty W oczy rzucają się dwa komponenty: piasta wielobiegowa i hydrauliczne hamulce tarczowe. To one są wyznacznikami grupy Alfine i do współpracy z nimi stworzono resztę. Do testu otrzymaliśmy piastę tylną SG-S500, napinacz łańcucha CT-S500, manetkę zmiany biegów SL-S500, dźwignie hamulcowe BL-S500, zaciski hydrauliczne BR-S500 oraz tarcze hamulcowe. Piasta wyposażona jest w wewnętrzny mechanizm 8-biegowy. Jej korpus wykonany jest z kutego aluminium. Wysoką sprawność mechaniczną piasta uzyskuje dzięki łożyskom igiełkowym, a podwójny mechanizm sprzęgła zapewnia płynną i cichą zmianę przełożeń. Piasta współpracuje z pojedynczą tylną zębatką o 18 lub 20 zębach. Zęby ukształtowane są inaczej niż w kasetach, tak aby zapobiegać spadaniu łańcucha. To samo zadanie pełnią dwie (wewnętrzna i zewnętrzna) plastikowe osłony zębatki. Zakres przełożeń piasty wynosi 307%. Jeżeli tylna zębatka 26” koła ma 20 zębów, to teoretycznie zakres ten odpowiada kasecie z kombinacją zębatek 38/31/27/24/20/16/14/12. Jak to się ma do konkurencji? Dotychczas znana piasta Nexusa oferowała zakres przełożeń na poziomie 300%. Nowa 9-biegowa piasta SRAM I-Motion dysponuje trochę większym zakresem, wynoszącym 340%. Dobrze znana piasta Rohloff Speedhub 500/14 ma zakres 526% przy czternastu przełożeniach, ale trzeba pamiętać, że jest przeznaczona raczej do czegoś innego, a jej cena jest nieporównywalnie wyższa. Podobnie rzecz się ma z nowym mechanizmem zmiany przełożeń zintegrowanym z mechanizmem korbowym produkowanym przez Suntoura. Oferuje wprawdzie aż 610% przy dziewięciu przełożeniach, ale da się go zamontować tylko w specjalnych ramach, a jego koszt na pewno jest dużo wyższy. Dla porównania - zakres przełożeń standardowego zestawu do rowerów górskich wynosi do 580% (w zależności od ilości zębów) i ma do 17 realnych, nie dublujących się przełożeń. Do współpracy z grupą Alfine przeznaczone są łańcuchy o szerokości takiej jak do kaset 9-rzędowych. Zalecanym łańcuchem jest model CN-HG53. Za jego właściwe napięcie odpowiada specjalny napinacz. Ma on klasyczny wózek wyposażony w dwa kółeczka i wygląda jak tylna przerzutka, a dzięki niemu piastę można stosować w ramach z pionowymi hakami. Zmiany przełożeń dokonujemy prawą manetką działającą w systemie Rapidfire Plus. Działanie przycisków jest jednak odwrócone - palcem wskazującym redukujemy, a kciukiem multiplikujemy. Nie testowaliśmy dedykowanej grupie Alfine korby, a Shimano proponuje dwa modele (FC-S500) z tarczą o 45 lub 39 zębach. Jednak aby uzyskać najszersze spektrum przełożeń można połączyć piastę z dwutarczowym mechanizmem korbowym i przednią przerzutką. Shimano proponuje korbę o symbolu FC-4550-S, która wyposażona jest w zębatki 50/34T. Korby mają zewnętrzne łożyska, prawa zintegrowana jest z osią, a lewa na tej osi zaciskana. Nie są jednak wykonane w technologii Hollowtech II. Dla lepszego zobrazowania w tabeli zestawiamy teoretyczne wartości przełożeń uzyskiwanych na klasycznych rowerach górskich i szosowych oraz z piastą Alfine. Zarówno do tylnej (wielobiegowej), jak i do przedniej piasty za pomocą wielowypustu Center Lock mocowane są standardowe tarcze hamulcowe o średnicy 160 mm (SM-RT62). Współpracują one z hydraulicznymi zaciskami identycznymi z grupą Deore LX. W grupie Alfine zastosowano w nich żywiczne okładziny. Zapewniają porównywalną siłę hamowania, są jednak cichsze od metalicznych. Są także mniej trwałe, ale w założeniu firmy Alfine nie będzie wystawione na ekstremalne warunki pracy. Hamulce uruchamiane są dźwigniami, które w naszej zgodnej opinii nie pasują do stylu tej grupy. Są za długie! Czteropalcowe klamki są dla staruszków, a nie dla energicznej młodzieży w różnym wieku. Naszym zdaniem, chcąc stworzyć grupę bardzo uniwersalną, konstruktorzy poszli tu na zbyt duży kompromis. Działanie Na początek jedyna wada Alfie, żeby mieć to od razu z głowy. Manetka zmiany biegów jest nieergonomiczna! Nie znaleźliśmy takiej jej pozycji na kierownicy, żeby dało się wygodnie naciskać cyngle. W obu kierunkach trzeba wykonywać dziwne ruchy palcami i dłonią w nadgarstku. Szkoda także, że kierunek działania jest zamieniony. Wszystkim, którzy używali kiedyś Rapidfire, będzie trudno się przestawić. Brakuje również możliwości redukcji o więcej niż jedno przełożenie. Ale tyle marudzenia, teraz plusy. Szybkość zmiany biegów jest rewelacyjna! Niech się schowa XTR, X.0, Dura-Ace czy Record. Zmieniać biegi można także pod dużym obciążeniem i nie wpływa to ani na redukcję, ani na przyspieszanie. Dodatkową zaletą, szczególnie w rowerze miejskim, jest możliwość zmiany przełożeń bez kręcenia korbami. Oznacza to, że możemy dojechać do skrzyżowania nie redukując i stojąc wybrać odpowiedni bieg do ruszenia. To kapitalna sprawa przy dynamicznej jeździe w mieście. Bardzo ułatwiają ją także hamulce. Są mocne i mają dobrą modulację. Na szczęście długie klamki nie przeszkadzają w obsługiwaniu ich dwoma palcami. Ale ten, kto je ściśnie mocno wszystkimi palcami, wykona efektowny lot nad kierownicą. To hydrauliczne tarczówki - mocne, a bez modulatora siły - nie ma „przebacz”. Podsumowanie Podeliberujmy nad cenami i masami. Wykorzystanie w Alfine tych samych zacisków hamulcowych podsunęło nam pomysł porównania z grupą LX. Rozważamy dwa rowery, które różnią się tylko napędem. Jeden wykorzystuje kompletną grupę Alfine z korbą o jednej tarczy. Drugi ma klasyczny napęd i hydrauliczne hamulce tarczowe z grupy LX. Rower z Alfine będzie cięższy o ok. 850 g i droższy raptem o 84 zł. Co oprócz tego zyskujemy i tracimy? Rower z Alfine będzie miał mniejszy zakres szybciej przełączanych przełożeń. Mniejsze koszty eksploatacji, bo piasta jest bezobsługowa, a idealna linia łańcucha znacznie wydłuży życie i jego, i zębatek. Uproszczone do minimum regulacje i dużo rzadsze oraz prostsze zabiegi konserwacyjne. Dużo większą stabilność tylnego koła dzięki wyższym kołnierzom piasty, krótszym szprychom oraz mniejszym i równo rozłożonym siłom działającym na szprychy. Przy konstruowaniu roweru miejskiego, przeznaczonego dla osób, które niekoniecznie muszą i chcą się nim zajmować, to przewagi niebagatelne. Różnica nawet do 1 kg w rowerze miejskim jest łatwo akceptowalna. Natomiast mikra różnica w cenie zdecydowanie wskazuje na Alfine. Czyli wiemy już na czym zbudować nowoczesny rower miejski! Kontakt: R&P Pawlak, tel. (0-61) 878-73-35, www.rp-pawlak.pl Ceny detaliczne*: piasta SG-S500: 582 zł zębatka CS-S500: 16 zł napinacz CT-S500: 45 zł mechanizm korbowy FC-S500: 265 zł manetki SL-S500 kpl.: 176 zł dźwignie hamulcowe kpl. BL-S500: 192 zł zacisk hamulcowy BR-S500: 123 zł piasta przednia z dynamem DH-S500: 259 zł Masy: piasta SG-S500 z zębatką: 2000 g napinacz CT-S500: 196 g manetka prawa SL-S500: 188 g dźwignia hamulcowa BL-S500: 146 g zacisk hamulcowy BR-S500: 134 g Plusy: błyskawiczna zmiana biegów, dobre hamulce. Minusy: nieergonomiczna manetka. * - sugerowane ceny detaliczne podane w artykule mogą jeszcze ulec zmianie.

Wróciliśmy z włoskich Alp, gdzie Giant zaprezentował czwartą generację szosówki długodystansowej Defy, która będzie dostępna w przyszłym sezonie. To najpopularniejszy rower szosowy Gianta, więc nie dziwi, że wszelkie zmiany wprowadzane są ostrożnie i różnice między generacjami są subtelne.

Ani kąty, ani długości nie są w żaden sposób radykalne. Jest idealnie zrównoważony. Dzięki temu poprawnie zachowuje się niemal w każdej sytuacji.