W tym okresie dzieci rosną szybko i systematycznie. Największy skok rozwojowy mają już za sobą. Patrząc na siatkę centylową, w wieku 18 miesięcy dzieci mierzą średnio 83 cm. Od drugiego roku życia tempo wzrostu nieznacznie maleje i wynosi od kilkunastu centymetrów do 6–7 cm pod koniec tego okresu. Do piątego roku życia dzieciak urośnie jeszcze ok. 22 cm, więc może się okazać, że wystarczy zakup jednego rowerka na ten cały okres. Wczesne dzieciństwo jest niezwykle ważnym czasem dla rozwoju. Aktywność przyśpiesza ten proces, rozwijając koordynację nerwowo-mięśniową, stymuluje układ kostny oraz postawę. Dlatego należy zwrócić szczególną uwagę na sylwetkę dziecka. Jazda na rowerku z bocznymi kółkami w praktyce wygląda tak, że rower jedzie cały czas lekko przechylony, a dziecko, żeby nie spaść, przechyla się w drugą stronę. Może nie wywołuje to wad postawy, ale jest niepotrzebne i warto zadbać o kształtowanie mięśni stabilizujących i głębokich poprzez ćwiczenia na równowagę. Idealnie do tego nadają się rowerki biegowe vel biegówki, vel drezynki. Odpowiednim rowerkiem możemy stopniowo stymulować rozwój, zwłaszcza że w tym czasie bardzo intensywnie kształtują się cechy motoryczne. Taki sprzęcik wymaga podzielności uwagi i angażowania się w różne czynności jednocześnie. To bardzo pobudzające i rozwijające, a dla dziecka ekscytujące. Drezynka znakomicie kształtuje równowagę, doskonali motorykę, koordynację ruchową i wzrokową, umiejętność poruszania się w przestrzeni czy ocenę odległości.
Etapy
Kiedy dziecko zaczyna stawiać pierwsze kroki, a czasem jeszcze wcześniej, stosowane są wszelkiego rodzaju jeździki, które nie wymagają zachowania równowagi. Mają za zadanie doskonalenie ruchu nóg, jaki wykonuje dziecko podczas chodzenia, wzmacnianie mięśni odpowiedzialnych za tę czynność oraz przyzwyczajenie dziecka do poruszania się w przestrzeni. Nie mówimy o chodzikach, do których dziecko wkładane jest w otwór z „majtkami”, które podtrzymują niemal cały ciężar ciała. Na najwcześniejszym etapie proponujemy jeździk, taki jak np. Early Rider Spherovelo. Na dwukołowe rowerki biegowe przychodzi czas w drugim roku życia, kiedy dziecko bardzo dobrze opanowało chodzenie, a nawet bieganie. Ale uwaga – sprawa jest osobnicza i to, że maluch wcześnie opanuje jazdę rowerem biegowym nie znaczy, że zostanie wybitnym kolarzem. Rozwój dzieci następuje skokowo, należy im dać czas i być cierpliwym – co ma przyjść, to przyjdzie. Zasadniczą zaletą rowerków biegowych jest swobodna i naturalna przesiadka na rowery z pedałami z pominięciem etapu kółek bocznych. Trudno jest oszacować wiek, kiedy dziecko może próbować sił na rowerze z pedałami, należy to ocenić po tym, jak dobrze radzi sobie na rowerku biegowym. Nasze doświadczenie mówi, że jeśli dzieciak potrafi drezynką przejechać dłuższy odcinek bez podpierania się, manewruje, składając się w zakręty – można próbować przesiadki. Najczęściej przypada to na 4–6 rok życia.
Bezpieczeństwo
Pierwsze kroki na rowerkach biegowych dziecko najczęściej stawia w domu, pod okiem rodziców, którzy podtrzymują i pomagają zachować równowagę. Jednak w miarę nabierania umiejętności dzieci potrzebują większej przestrzeni, więc wychodzimy na zewnątrz, pojawiają się wyższe prędkości, twarde podłoże, żwir, piach, wkrada się też nonszalancja w jeździe. Ponieważ odruch siadania, który ma na celu ochronę głowy przy upadaniu malucha, nie jest możliwy na rowerku biegowym, niezbędnym elementem wyposażenia jest kask. Dlatego jeszcze zanim maluch wsiądzie na rowerek biegowy, warto przyzwyczajać go do kasku na głowie. Przykład idzie też od dorosłych! Dziecko musi mieć na głowie kask na każdym wyjściu na rower, a zakładanie i noszenie go na głowie powinno być rytuałem.
Hamulce
Jeśli zamierzamy kupić pierwszy rowerek dla dziecka, to brak hamulca nie jest wadą. Wręcz przeciwnie. W tym wieku już samo utrzymanie równowagi jest sporym wyzwaniem dla układu nerwowego. Technika hamowania hamulcem nie jest łatwa. Znacznie bardziej naturalne jest hamowanie nogami. W najmniejszych rowerach hamulec służy tylko jako element szkoleniowy, jego funkcjonalność i obecność na kierownicy jest przydatna, ale nie niezbędna. W późniejszym czasie, gdy dziecko opanuje jazdę, możemy kupić drugi rower z hamulcem. Powinien być zamontowany przy tylnym kole i służyć raczej do spowalniania, niż nagłego zatrzymywania się. W naszej prezentacji największy model Early Rider Trail Runner nie posiada hamulca, natomiast B’TWIN, który jest jednym z mniejszych rowerów, już go ma. Nie przeceniamy tego elementu wyposażenia, choć może się przydać na późniejszym etapie rozwoju kolarskiego dziecka.
Rozmiar i ustawienie
Podstawowym parametrem, jaki powinniśmy brać pod uwagę podczas dobierania rozmiaru jest wysokość siodła mierzona od powierzchni ziemi. Odpowiada to długości nogi dziecka. Rozpoczynając przygodą z drezynką, dziecko musi dotykać całymi stopami podłoża – bo to daje mu poczucie bezpieczeństwa. Aby swobodnie biegało na rowerku, musi, siedząc na siodełku, mieć minimalnie zgiętą nogę w kolanie, żeby się odepchnąć. Wniosek – nie wolno kupować za dużego rowerka, lepiej jest, gdy dziecko ma nieco bardziej podkurczone nogi. Kierownica powinna być wyżej niż siodło. Wynika to z pozycji, jaką ma przyjąć dziecko na rowerku. Tułów powinien być wyprostowany i w minimalnym stopniu pochylony do przodu – po to, żeby ciężar ciała nie spoczywał na rękach, lecz był w znacznej większości podpierany przez siodło i nogi. Jak widać na zdjęciach, wielkość koła drezynek ma zdecydowanie mniejsze znaczenie niż w przypadku rowerów z pedałami. Często zdarza się tak, że dla dziecka o przekroku przykładowo 45 cm pasują rowerki z kołami 12” i 14”. Warto wybrać większą średnicę, bo rowerek będzie stabilniejszy i łatwiej pokona nierówności, ale należy skorelować to z ciężarem sprzętu i użytkownika.
Na co zwrócić uwagę?
Rowerek przede wszystkim musi być ładny i ma podobać się dziecku. Chyba że nie dajemy mu wyboru, tylko stawiamy przed faktem dokonanym. Nawet najlepszy model znanego producenta, odznaczający się wyśmienitymi parametrami, zostanie porzucony w czeluściach zabawek, jeśli nie będzie się dziecku podobał. Równie istotnym elementem jest masa. Dwu-, trzylatki dają radę z każdym rowerkiem, ale im lżejszy, tym więcej czasu mu poświęcają, bo łatwiej go podnosić czy przenosić przez jakieś przeszkody. Oczywiście ten parametr uzależniony jest od rozmiaru, ale nie wolno tego przeceniać. Trail Runner, który jest największym rowerem w zestawieniu, mimo bardzo grubych opon należy do najlżejszych. Zwróćcie też uwagę na B’TWIN-a, który dzięki piankowym oponom i plastikowym, małym kołom waży zaledwie 3410 g. Rowerki lżejsze niż 4 kg wyróżniliśmy niebieskim „ciężarkiem” z opisem masy. Rowery biegowe powinna cechować odporność na uszkodzenia – wszelkie ozdóbki czy odstające elementy mogą odpaść, odłamać się itp. O ich szczątki można się skaleczyć. Zalecamy maksymalnie proste konstrukcje.
Jak dobrać rowerek dla dziecka
Zdjęcia odzwierciedlają skalę poszczególnych rowerków. Zostały wykonane przy maksymalnie opuszczonym siodle, dzięki czemu można zobaczyć jak kształtuje się pozycja dziecka o parametrach Artura na rowerkach z prezentacji. Żeby ocenić przydatność konkretnego modelu, trzeba odnieść je do wymiarów testowanych przez nas rowerków, które podaliśmy przy konkretnych modelach. Uwaga, podajemy skrajne, możliwe do ustawienia wysokości siodełka i kierownicy. Jak widać, Woom przeznaczony jest dla najmniejszych dzieci i nawet Artur mógłby dosiąść go parę miesięcy temu. Gdyby kupować mu drezynkę dziś, optymalna rozmiarem byłaby Orbea. Early Rider Trailrunner jest jeszcze za duży.
Full
W naszej prezentacji znalazł się nawet rower z amortyzowanym tyłem, który ugina się dzięki temu, że łączenie tylnej i przedniej części ramy jest łożyskowane, a funkcje dampera spełnia duży, elastyczny, gumopodobny bloczek.
Drewniana rama
Płynne gięcia i uchwycone z jednej strony koło nadają mu ponadczasowego wyglądu.
Nóżka i hamulec
Nóżka ochroni rowerek przed obijaniem o słupy, elewacje (którą też ochroni). Oczywiście gwarancji nie ma, ale trzeba mieć nadzieję, że dziecko posłucha naszych próśb i skorzysta z podpórki. Znalazła się w Puky Laufrad LR 1L Br. W zestawieniu znajdują się dwa rodzaje hamulców. Klasyczne V-ki (w rowerach Frog, Woom, Puky Laufrad LR Ride). Natomiast w B’TWIN-ie i Laufrad LR 1L Br jest wersja rolkowa. Modele te są trudniejsze w serwisie i wymagają chwili pracy przy zdejmowaniu koła, ale za to mają mniej wystających elementów.
Opony
Pneumatyczne opony odznaczają się lepszą przyczepnością od wersji piankowej. Uszkodzoną oponę czy dętkę można łatwo wymienić, a jazda na niższym ciśnieniu jest wygodniejsza. Ważniejszy jest jednak fakt, że regulując ciśnienie w oponach, mamy wpływ na maksymalne prędkości uzyskiwane przez młodocianych. Zwłaszcza w początkowym okresie wolniej znaczy bezpieczniej. Takie opony znajdziemy praktycznie we wszystkich prezentowanych rowerach. Jedynie najmniejszy model Puky Laufrad M i B’TWIN mają piankowe opony.
Blokada widelca
Ważnym elementem wpływającym na bezpieczeństwo jest blokada sterów, która zapobiega swobodnemu obracaniu się kierownicy, co jest częstym powodem wywrotek, ponieważ dziecko ma słabe ramiona i w przypadku uderzenia kołem o przeszkodę może nie utrzymać kierownicy. W naszym zestawieniu blokadę sterów mają rowery Early Rider Trail Runner, B’TWIN, Woom, Frog i Orbea.
Klamka hamulcowa
Konstrukcja klamek może być przystosowana do małych dłoni dziecka. Dźwignie usytuowane są blisko gripa, jak w Woom, mają inne przełożenie i lekko chodzą, a w rowerze B’TWIN występuje klamka, która zaciska się po łuku do dołu, a nie jak w zwykłej klamce dla dorosłego. Jest to bardziej ergonomiczne i wygodniejsze dla małych użytkowników.
Podstawka na nogi
Przydaje się do nauki jazdy bez podpierania stopami i skręcania z pochylaniem. Sprawia frajdę przy jeździe z większą prędkością z górki. Oparcie stóp o platformę jest wygodne i bezpieczne. Nie ma ryzyka, że stopa zahaczy o ziemię i wytrąci malucha z równowagi. Jeśli zadbasz o to, żeby górka nie była zbyt stroma, dzieciak zatrzyma się, szorując butami o podłoże. Podstawki zabezpieczone przeciwpoślizgowymi okładzinami są w Specu, Kellysie, Puky Laufrad LR 1L Br oraz Laufrad M, mała podstawka jest też w Orbei.
Profilowane Siodło
Powinno być miękkie i dość szerokie, ponieważ wtedy będzie komfortowe i dobrze zamortyzuje nierówności. W większości modeli siodła są szerokie i miękkie. Jedynie rowery Early Rider mają wersje nieco twardsze. W rowerach Puky dodatkowo siodło jest mocno wyprofilowane, co zapobiega spadnięciu na nierównościach.
Chodzik Twist Ball nietypowo porusza się na dwóch dużych kulach. Przednia obraca sie tylko w jednej płaszczyźnie, natomiast tylna (mniejsza) kręci się w dowolnym kierunku umożliwiając sterowanie rowerkiem. Gdy dzieciak nabierze wprawy, boczne kółka wspomagające można odkręcić.
Osłona i wykończenie kierownicy
W rowerkach biegowych kierownica znajduje się dość blisko twarzy i głowy dziecka. Słabe ramiona mogą nie utrzymać korpusu we właściwej pozycji przy kontakcie z przeszkodą i dziecko może się uderzyć. Optymalnie kierownica i jej wspornik powinny mieć gładkie powierzchnie, być pozbawione śrub, obejm itp. Miękka osłona na kierownicę lub mostek z pewnością ograniczy ryzyko urazu. W osłony wyposażono wszystkich modele Puky oraz Specializeda z naszego zestawienia. Duże i miękkie zakończenia kierownicy chronią dziecko przed bolesnym uderzeniem po wywrotce rowerka. Powinny mieć je wszystkie modele. Tylko w Woom są one niewielkie.
